Osmanlı Çini Sanatı ve İlk Çini Kullanılan Eserler – 2

Bir önceki yazımızda Osmanlı’ dan günümüze gelen ilk çini sanatı örnekleri olan eserlerden bahsetmiştik.

Yüzyıllardır ayakta kalan bu eserlerde o zamanın tekniği ile üretilen çiniler hala parlaklığını ve rengini muhafaza ederek göze ve ruha hitap etmektedir.

Bursa

Osmanlı çini sanatı eserleri arasında en önemli ve ilk örneklerinden biri de Bursa Yeşil Cami ve Türbesidir. Cami içinde ve türbede kullanılan çinilerden dolayı bu isim ile anılmıştır. 1421 yılında tamamlanan Bursa Yeşil Cami çinileri renkli sır tekniği yapılmıştır. Bursa’ nın sembolü olan külliyede Osmanlı dönemine ait en yüksek türbe bulunmaktadır. Mavi beyaz çinilerle kaplı türbede çiniler üzerinde hadisler yer almaktadır.

1426 yılında tamamlanan Bursa Muradiye Cami firuze ve lacivert İznik çinileri ile ilk dönem Osmanlı çini sanatının güzel örnekleri taşır. Caminin alt duvarlarını süsleyen çiniler altıgen formdadır. Çiçek motifleri ile bezenmiş altıgen çiniler arasında beyaz üçgen çiniler kullanılmıştır.

İstanbul

İstanbul’ da bulunan ve Sadrazam Mahmut Paşa adına yaptırılan külliye içindeki türbenin dışı çini ile kaplanmıştır. Dönemin sıkça kullanılan renklerinden lacivert ve firuze çiniler Selçuklu dönemi üslubunu taşır. Sekizgen plandaki türbenin alt kat pencerelerine kadar taş, bu pencerelerden sonrası çini ile kaplanmıştır.

Fatih Sultan Mehmet Han tarafından 1472 yılında Topkapı Sarayı içerisine yaptırılan Çinili Köşk Osmanlı çini sanatı eserleri arasında nadide bir yere sahiptir. Dış cephesinde firuze renkli çiniler bulunan köşk Sırça Saray adı ile de anılmaktadır. İlerleyen dönemde müzeye dönüştürülen köşkte iki binden fazla çini eser yer almaktadır. Osmanlı ve Selçuklu üslubuna ait çini eserler sergilenmektedir.

Edirne

Edirne’ de bulunan Şah Melek Paşa Cami dikdörtgen plana sahip olup 1429 yılında tamamlanmıştır. Firuze rengin yanı sıra lacivert beyaz çiniler de kullanılmıştır. Maalesef çinilerin bir kısmı dökülmüştür. Mihrap kısmında gömme firuze renkli çiniler kullanılmıştır.